Đối thoại Chính sách đô thị hướng tới chương trình nghị sự mới cho đô thị.
( 21/04/2017 )
Ngày 20/04/2017, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng phối hợp với Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Chương trình Định cư Con người Liên hợp quốc (UN- Habitat), Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu (GGGI) tổ chức Hội thảo Đối thoại Chính sách đô thị hướng tới chương trình nghị sự mới cho đô thị.
Chính sách đô thị hướng tới chương trình nghị sự mới cho đô thị.
Phát biểu khai mạc
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Đình Toàn nhận định: Quá trình đô thị hóa của
Việt Nam thời gian qua, bên cạnh những thành công cũng còn nhiều thách thức. Đó
là: sự hạn chế về nguồn lực, nhận thức và trình độ quản lý còn yếu kém, chất
lượng đô thị chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển xã hội; định hướng tăng trưởng
xanh và ứng phó với biến đổi khí hậu còn nhiều mới mẻ đối với công tác phát
triển đô thị; trong bối cảnh hội nhập quốc tế, các bất cập trên đang hạn chế
tăng trưởng của các đô thị,… Hiện nay Bộ Xây dựng đang từng bước hoàn thiện thể
chế và hệ thống văn bản pháp luật về quản lý đô thị, bảo đảm sự đồng bộ, đáp
ứng yêu cầu của thực tiễn phát triển, quan tâm nhiều hơn đến việc đào tạo cán
bộ quản lý đô thị. Bộ Xây dựng đang nghiên cứu, xây dựng Luật Quản lý phát
triển đô thị với các chính sách lớn. Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng và OECD hợp tác
xây dựng “Báo cáo OECD đánh giá chính sách đô thị quốc gia của Việt Nam” với sự
đóng góp kỹ thuật của UN- Habitat, GGGI và các đối tác phát triển.
Giám đốc Cơ quan chỉ đạo OECD về lĩnh vực
quản lý công và phát triển lãnh thổ, ông Rolf Alter cho rằng: Mỗi quốc gia đều
cần có chính sách đô thị ở cấp quốc gia. Làm thế nào để có chính sách phát
triển đô thị quốc gia toàn diện, có phương thức triển khai trên thực tế, liên
quan đến phát triển bền vững? Ông Rolf Alter chỉ ra có 4 vấn đề quan tâm, gồm
sự nhìn nhận chính sách phát triển đô thị ở cấp quốc gia; lập kế hoạch tốt, khả
thi, đưa vào cách tiếp cận của Chính phủ; Các chính sách phải được vào đúng
thời điểm, đúng nơi; Không có chính sách tốt nếu không có sự đối thoại với sự
tham gia từ nhiều thành phần khác nhau, trong đó có người dân. Trong chính sách
phát triển đô thị, giao thông, nhà ở là những yếu tố quan trọng. Các quốc gia,
TP chưa có chính sách toàn diện giữa nhà ở, giao thông sẽ dẫn đến lãng phí nguồn
lực. Do vậy cần sẽ cải thiện thể chế pháp luật, nguồn lực.
Cục trưởng Cục Phát triển đô thị - Nguyễn
Tường Văn điều phối phiên 1: Khung chính sách đô thị quốc giavà kinh nghiệm.
Tại phiên này đại diện Cục phát triển Đô thị, Cục Hạ tầng Kỹ thuật và một số
địa phương chia sẻ về tình hình phát triển đô thị của quốc gia cũng như từng
địa phương, bao gồm cả cơ hội và thách thức trong việc thực hiện các chính sách
phát triển đô thị bền vững, ứng phó với biến đối khí hậu.
Các chuyên gia của OECD và của các tổ chức
quốc tế thì chia sẻ kinh nghiệm thực tế trong cải thiện thế chế pháp luật,
nguồn lực phát triển đô thị ở các quốc gia, trên cơ sở bàn thảo, tìm ra và đề
xuất các giải pháp trong phát triển đô thị cho Việt Nam.
Theo ông Rudiger
Ahrend, Trưởng ban Chính sách đô thị của OECD, kinh nghiệm của OECD trong phát
triển đô thị cho thấy một mình đô thị hóa không đủ cho phát triển cho phát
triển kinh tế. Ranh giới hành chính là không đủ để đánh giá mức độ tích tụ đô
thị. Cho dù mỗi TP lớn có những lợi ích và thách thức riêng nhưng nhìn chung
người dân thường được hưởng lợi nếu sinh sống trong những TP được vận hành tốt.
Nghiên cứu của
OECD cũng chỉ ra TP lớn hơn sẽ hiệu quả hơn bởi lợi ích của sự tích tụ. Đơn cử,
thị trường lao động dày hơn, với nhiều chuyên ngành đa dạng thì cơ hội tìm kiếm
đối tượng phù hợp cao hơn, giảm thiểu chi phí tuyển dụng và đào tạo lao động.
Các Cty có thể tiết kiệm chi phí cho đầu vào phi thương mại được chia sẻ trong
1 khu vực địa lý và có điều kiện cho việc lan truyền khiến thức thông qua tăng
cường tương tác với các Cty, cá nhân khác.
Ông Rudiger Ahrend
đặc biệt gây chú ý khi trả lời câu hỏi điều gì kiến TP giàu có. Theo ông, năng
suất của TP tăng lên khi dân số TP tăng. Dân số tăng lên 2 lần thì năng suất
tăng từ 2-5%. Số lượng sinh viên đại học tăng 10% sẽ giúp năng suất của TP tăng
lên 3% thông qua nguồn vốn con người từ bên ngoài.
TP giàu có khi có
cơ cấu quản trị đầy đủ, chức năng hành chính được thực hiện ở mức độ phù hợp.
TP có tỷ trọng cao trong sản xuất, dịch vụ tài chính, kinh doanh hoặc công
nghiệp cao sẽ có năng suất cao hơn. Hạ tầng giao thông cộng cộng tốt sẽ ngăn
ngừa sư phân tán thị trường lao động.
Đề cập đến quản
trị đô thị, ông Rudiger Ahrend cho biết: Bộ máy quản trị giúp giảm thiểu mở
rộng đô thị thiếu kiểm soát bởi vấn đề này tạo ra tác động tiêu cực cho các khu
đô thị. Hợp tác chính là cách để giảm thiểu tác động trong quá trình hoạch định
chính sách. Bộ máy quản trị giúp cải thiện phúc lợi. Ở các khu đô thị có bộ máy
quản lý giao thông, người dân có mức hài lòng cao hơn so với các khu đô thị
không có. Ở các khu đô thị có bộ máy quản lý giao thông, mức ô nhiễm cũng thấp
hơn.
Hơn thế nữa, bộ
máy quản trị tác động tích cực đến năng suất kinh tế. Trong một quốc gia, TP có
cơ cấu quản trị phân tán có năng suất thấp hơn. Nếu số lượng đô thị tăng gấp
đôi, năng suất sẽ giảm 5-6%.
Sau cùng, ông Rudiger Ahrend
kết luận, các đô thị đóng vai trò quan trọng trong vận hành kinh tế, xã hội,
môi trường trong một quốc gia. Dữ liệu TP dựa trên ranh giới hành chính không
đem lại sự so sánh hiệu quả. Thu thập dữ liệu, xây dựng chức năng trên một quy
mô không gian phù hợp là chìa khóa giúp xây dựng chính sách đô thị đúng đắn.
Trước giờ khai mạc hội thảo,
Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn đã tiếp thân mật ông Rolf Alter, Giám đốc Cơ quan
chỉ đạo OECD về lĩnh vực quản lý công và phát triển lãnh thổ, cùng đoàn chuyên
gia của OECD.
Sơn
Tâm